Yazmak Okumak Üzerine…
Enver Aysever
(Aşağıdaki satırlar, Enver Aysever’in, Cumhuriyet gazetesinin 20 Ocak ve 24 Şubat 2019 tarihli sayılarında yayımlanan yazılarından yapılan bir toplamla aktarılmıştır.)
“Yazarlık/okurluk üstüne kalem oynatmayı seviyorum. Severek okumadığım, merakıma yenik düştüğüm için de elimden bırakamadığım ‘Sıradışı Yazarlar’ kitabını bitirdim. Türlü türlü yöntemleri var yazarların. Kimi karanlıkta, sadece sayfalarını aydınlatan loş ışıkta yazıyor; kimi banyoda, küvette geçiriyor saatlerini; bazısı Hemingway gibi ayakta yazmaktan hoşlanıyor. Bu arada Jack London’un eserlerini gönderdiği yayıncılardan 650 ret mektubu aldığını öğrendim mesela. Şimdilerde yayıncı bulamayanlar, bastırıp parayı kitap yapıyorlar yazdıklarını. Oysa yayınevi damgası bir tür onaydır. Eğer ciddi yayın yönetmenleri varsa, editörler hassassa bu yazara güç verir.”
(24 Şubat 2019)
“Steinbeck’in mektuplarını ve Musil’in güncesini aynı süreçte okudum. Bambaşka iki yazar, farklı yerlerden beslenen, değişik anlayışa sahip iki kişi. Yeni bir roman yazmaya koyulmadan önce kafası karışıktır yazarın. Hoş, bana kalırsa yazarların kafası hep karışık olmalıdır, zihni sorularla karmaşık olmayan birinden yaratıcılık beklenemez.”
“Steinbeck, geleneksel anlatı yollarının tükendiğini düşünüyor, uzun süre bununla kava ediyor, ki haklı. ‘Romanı çalıştım. Elimden geldiğince romanı tanıdım. Ama üstünde çok düşünmedim. Roman çok hantal, beceriksiz bir araç. Bense yeninin biçimini bilmiyorum. Yalnız bir yeni olduğunu biliyorum. Yeni düşünceyle biçimlenecek ve yeterli olacak bir yeni.’ diye yazıyor mektupların birinde. Bu çağda, herkesin dizilerin karşısına çakıldığı, irili ufaklı ekranlara tutsak yaşadığı dönemde edebiyata yer var mı? Sıradan yurttaş dönemin ruhuna uygun berbat öyküleri izliyor ekranda, biraz okumuşu da Netflix bağımlısı!”
“Musil güncesinden: ‘Martha’yla çeviriler üzerine konuştuk. Ben: Senin gibi çok okuyan birisi yazabilir de. Martha: Hayır, bir gazeteci kadar kolay yazabileceğimi sanmıyorum. Ben: Buna yazmak denmez ki! Bu daha çok ahlak dışı bir çaba -Kötü yazarları beğenen okurların hayranlığı onların çok sık ve çok kolay yazabileceğine inançlarından geliyor.’”
(20 Ocak 2019)
(Yukarıdaki satırlar, Enver Aysever’in, Cumhuriyet gazetesinin 20 Ocak ve 24 Şubat 2019 tarihli sayılarında yayımlanan yazısından aktarılmış, yazarın ve gazetenin hoşgörüsüne sığınılarak aktarılmıştır.)