TİMEO HOMİNEM UNİUS LİBRİS ¹
Mine Söğüt
(Aşağıdaki metin, Mine Söğüt’ün, Cumhuriyet gazetesinin 8 Mayıs 2020 tarihli sayısında “Uykusuzluk” köşesinde yayımlanan “Timeo hominem unius libris” başlıklı yazısından genişçe alıntılanmış, aynı başlık altında aktarılmıştır.)
“Şu karantina günlerinde sakın kimseden, ‘Kitap okumayı çok seviyorum, hazır eve kapanmışken bol bol okurum diyorum ama ne okusam bilemiyorum’ diyerek tavsiye istemeyin.
Çünkü gerçek okur kitap tavsiyesi istemez.
Onun okumak istediği kitaplar zaten eteklerinde dağ gibi birikmiştir.
Okuyacaklarını kendi çoktan keşfetmiştir.
O yüzden ‘Şu boş zamanda ne okusam’ diye sormaz.
Okuduğunu da zaten boş zamanda okumaz.
Okur için kitap, boş kalınca, sıkıntıdan okunacak ya da yoğunluk yüzünden bir türlü okunmayacak bir oyalanma nesnesi değildir.
Okuyacak olan, su içer gibi, nefes alır gibi, adım atar gibi okur okuyacağını.
İnsan boş zamanlarında kitap okumaz; boş zamanlarda aylaklık yapılır, kitap okumak bir aylaklık aracı değildir.
Gerçek okur için zaman sorunu yoktur.
Kitabı uyumadan önce okur, yolda okur, parkta okur, yemek molasında okur, kahve içerken okur, tuvalette okur.
Elinden telefonu bırakır, okur. Televizyonu kapatır, okur. Dışarı çıkmaz okur. İçeri girmez okur. Sohbeti keser okur.
İstekle, ihtiyaçla, merakla, hevesle okunur.
Kitap okuru içten yanmalıdır, dışarıdan ateşlenemez ve ateşi de öyle kolay söndürülemez.
Ayrıca herkes kitap okumayı sevmek zorunda da değildir. Kitap okumak zorunda hiç değildir. Zorunlulukla yapılacak bir iş değildir kitap okumak.
Şu ya da bu nedenle kitap okuyamıyorsanız…
Ve illa bir şeyler okumak istiyorsanız…
Niyet okuyun.”
(…)
“Niyet okumayı çözdüğünüz gün;
Şimdiye kadar yazılmış tüm kitaplarda anlatılan tüm hikâyeleri biliyor olacaksınız.
Çekilmiş tüm filmleri seyretmiş gibi, tarihle ilgili ne varsa hepsini hatmetmiş gibi.
Kutsal kitaplar aslen insanların ve sistemin niyetlerini yazarlar.
Tüm romanlar ve hikâyeler niyetler üzerinedir.
Ve tüm şiirler, filmler, şarkılar, insanın ve sistemin niyetinden bahsederler.
Siz kitap okumadan, film seyretmeden, tarih bilmeden de…
Sadece aklınızı başınıza toplayarak ve niyetlere odaklanarak…
Hiç okula gitmemiş ve sürüsünden başka bir gerçeklik bilmemiş bir çobanın bilgeliğine erişebilirsiniz.
Ve canınıza kasteden tüm niyetleri kolayca okuyabilirsiniz.
Sonra zaten okuyacağınız ve inanacağınız her kitabı, kimseye sormadan, kendiniz herkesten iyi seçersiniz.
¹ Thomas Aquinas’tan Latince bir deyiş. Anlamı: Tek kitabı olan insandan korkarım.
(Yukarıdaki metin, Mine Söğüt’ün, Cumhuriyet gazetesinin 8 Mayıs 2020 tarihli sayısında “Uykusuzluk” köşesinde yayımlanan “Timeo hominem unius libris” başlıklı yazısından genişçe alıntılanmış, aynı başlık altında aktarılmıştır.)