Sayfa Yazısı
M.Sadık Aslankara’nın her 7 günde bir kendi sitesi (www.sadikaslankara.com) için yazdığı yazılar aşağıda listelenmektedir.
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; İLETİŞİM DİLİYLE YAZARLIK…
“Anadili”, “anadil” sözcüklerini birer kavram bağlamında temellendirmiş, böyle girmiştik konuya.
Sözlü, hatta yazılı anlatım yetenekleriyle çevrelerinde, herkesi ağzının içine baktıracak kertede…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; SALKIM HİKÂYE, ÇİLTİM ÖYKÜ…;
“Sokak Türkçesiyle Yazarlık” başlıklı önceki yazımın ardından, Eva Selin’den okuduğum, “Transmedya Ekosistemine Eleştirel Bir Bakış” diyerek sunulan Transmedya Kültürü (Lejand, 2022) adlı kitabı da…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; SOKAK TÜRKÇESİYLE YAZARLIK…
“Sokak Türkçesi” derken, “sokak İngilizcesi” vb. söyleyişlere benzer bir ayırmadan, kategorize edişten söz ediyorum.
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; DURAĞAN BİR HAYATIN ORTASINDA…
Kanaldan kanala, siteden siteye geçip haberden habere koşuyor, büyük, sonsuz bir acıyla kıvrandığımız halde gözümüz kulağımızı, aklımız ruhumuzu yaşananlardan bir türlü ayıramıyoruz.
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; YEDİNCİ YILDA GEÇMİŞE YENİDEN BAKMAK…
Bu haftanın “Sayfa Yazısı”, aynı zamanda yedinci yayın yılımızın da ilk yazısı. Böyle de olsa yazıyı, 6 Şubat 2023’teki depremin ardı sıra hiçbir zaman unutulmayacak acılarla yaşamakta olduğumuz bir…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; BEN NASIL BİR ELEŞTİRMENİM…
Kendi payıma, “eleştirmen” olduğumu söylüyor değilim, yazarlığımla ilgili böyle bir niteleme getirmedim hiçbir zaman. Bunu, dışımdakiler söyledi hep. Onlar beni “eleştirmen” olarak görebilir kuşkusuz,…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; YARATICI YAZARA YARATICI OKUR OLMAK…
Salt okuryazarlıkta yaratıcılık, metni derli toplu kurmak ya da okumaya dönük düzen getirici yaklaşım sağlamak türünde bir yaratıcılık olarak kabul edilebilir elbette.
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ÖDÜLLER ÜZERİNE…
Edebiyat alanında, özellikle öykü, roman türlerine dönük ödüllerle ilgili değinilerim olmadı değil, ancak baştan sona konuya özgülenmiş herhangi yazı kaleme almış değilim bugüne dek.
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ‘KÜÇÜK İNSAN’IN ‘BÜYÜK YAZAR’I OLMAK…
Maddi varlığını koruyup sürdürebilmek amacıyla sürekli olarak “gelecek”, “geçim”, “iş” kaygılarının pençesinde yeme, barınma, çoğalma dürtüsüyle yaşayan, bu açıdan bakıldığında kimi duyarlıkları,…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ÖYKÜ-ROMANDAKİ ‘KÜÇÜK İNSAN’…
Füsun, “küçük insan” derken, “‘küçük insan’ı anlatan her öykücünün küçük insanı başka diyor” ya, edebiyat dünyamızda özellikle Sait Faik’ten Orhan Kemal’e geçen, yazın çevrelerinde “küçük adam” olarak…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ÖYKÜ DENKLEMİNDE OKUR-YAZAR AYAĞI…
Öyleyse “iyi öykü” için yazar ve okur çatalında işlerin olağan bir akışla iyi gitmesi umulur, bir sacayağını oluşturması beklenen üçüncü ayak, sonradan gelecek demektir, yani “öykü sanatı” “öyküleme”.
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; İYİ OKUR İYİ ÖYKÜ DENKLEMİ…
“Okurluk”, “yazarlık”, ister tek sözcük halinde “okuryazar” karşılığında kullanılsın isterse “okur” veya “yazar” denilerek farklı birer sözcük olarak nitelensin birbiriyle iç içe, anlamdaş düzlemde…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; CUMHURİYETİN OKURYAZARI VE ÖYKÜMÜZ…
Önceki yazılarımın özeti bağlamında, son ikisini harmanlayıp şöyle bir önermeye varabiliriz:
“Cumhuriyet, öykümüzün ulaştığı bugünkü düzeyin ana dayanağı olarak öyküde bir okur pınarı da yarattı…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; GELECEKTEKİ ÖYKÜMÜZ ÜZERİNE
Bilim, düşünce alanında olduğu gibi her sanat dalında da mayalanmanın ana bileşeni, katıksız bir “özgürlük” hep.
Önceki yazımda şöyle demiştim:
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ÖYKÜNÜN GEÇMİŞİ GELECEĞİ…
İlk öykü kitabı Ah Bayım Ah (Bilgi, 1975) yayımlandığında yazınımızdaki farklı biçemiyle öykücülüğümüzün 1970’ler yükselişinde rol oynayan kalemlerden Nazlı Eray’ın, bu kez aynı zamanda “Onur Yazarı”…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; YAPIT YEDİVERENDİR…
Her sanatçı, üzerinde çalıştığı her neyse; şiir, öykü, roman veya resim, müzik, tiyatro, sinema ne olursa artık, çalışmasını tamamladığını düşünüp de, buna karar verdiğinde, imza olarak kendisini…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; EDEBİYATIN SANATSAL ÖZÜ…
“Sanatın –haydi alanı şimdilik biraz daraltalım: Özellikle de edebiyatın- türlü dallarında zaman zaman tıkanmalar yaşanır ve gözlenir. Kimi zaman çoğaltmacılık ve kemikleşme tehlikesinin çanlarını…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; BİR YAZAR OLARAK ATATÜRK…
Bir yazar olarak aldığınızda, Atatürk’ün hep aynı sözleri söylediğini ya da değişke bağlamında bunları birbirinin yerine koyduğunu, bu durumun da görece tekdüzelik yansıttığını, hatta üsluba sırt…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; YIĞINDAN KİTAP AYIRMAK…
Füsun Akatlı, öykücü, oyun yazarı, tiyatrocu Ülkü Ayvaz’ın, İşlerin Yolunda Gitmesine Engel Olan Kim? (1984) adlı öyküler toplamı üzerine kaleme aldığı yazısına şöyle giriyor:
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; BİLİM VE SANATTA CUMHURİYET İVMESİ…
Toplumun bütün kesimleri gördü gerçekliği, olguyla yüzleşti, yüzleşmeyi sürdürüyor.
Cumhuriyet, yüzüncü yılına girerken uyanabildiysek ne âlâ! Ama uyanamadıysa eğer, yandı gülüm keten helva. Meğer…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; BELGESEL SİNEMA; SANAT-BİLİM BULUŞMASI…
Fuat Uzkınay’dan Nâzım Hikmet’e farklı alanlardan daha pek çok insanın katkısıyla gelişip büyüyen belgesel sinema sanatı, bundan yetmiş yıl önce bir kez daha güçlü bir soluk eşliğinde alevlendi,…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; BELGESEL SİNEMA ATEŞİNİ YAKANLAR…
Hep birlikte bunu bekliyormuşuz meğer, karantina günleri hiç mi hiç geri gelmeyecekmiş duygusuyla her birimiz attık kendimizi dışarıya. Sinema kadar tüm etkinlikler de doludizgin bir mevsimden içeri…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; SANATIN BİR PAYDASI OLARAK TİYATRO…
Tiyatrolar arka arkaya perde açıyor, sinemalar festivallerle salonları süslüyor.
Bütün sanatlar, yaşamın içinden doğdu elbette, bir öykünme, oyun temelinde. Bunlar yaşamın damıtılmasına dönük…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ‘YAZINSAL DİL’DEN NEYİ ANLAMAK GEREK;
“Yazınsal dil”, gidip gelip üzerinde durduğum konuların başında geliyor.
Kimileyin sürdürdüğüm atölye çalışmalarında arkadaşlarımla paylaştığım kendilerini anlatı kurmaya dönük bir ufka…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; BENİM DİL-YAZIN KILAVUZUM…
Kitaplar, yazarlar, dergiler, kütüphaneler yazın kılavuzumuz hep. Sonra tablolar, senfoniler, filmler, tiyatro oyunları, danslar, korolar daha neler neler, bunların her biri, yazmaya istekli, düşkün,…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; İLK ÖYKÜ KİTAPLARI ÜZERİNE…
Figen (Şentürk), Fadime Uslu’nun Instagram aracılığıyla gönderdiği bir ileti ulaştırdı bana, ulaştı ulaşmaya ama yanıtlamakta geç kaldım ben iletiyi.
Fadime, BirGün Kitap için bir dosya…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; KİM Mİ BU ‘C.S.’…
“Yazar olmak, olabilmek için çırpınış”, buna karşılık “sona doğru” yaşanan “horgörü”; Selim İleri, C.S. (Everest, 2022) adlı öyküsünde bir yazarı, gerek kendi içinden gerekse dışarıdan kuşatıp ezen,…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; SAVAŞ BOZGUNU HAYAT…
On yıldır iki farklı mevsimde toplam dört ay Antalya Lara’da kalıyorum. Son gidişimde dikkatimi çekti, savaştan sıyrılmayı başarmış Ukraynalılar kıyıda sere serpe yatarken düzensiz erkek toplulukları…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ÖYKÜYÜ YENİDEN OKUTABİLME BAŞARISI…
Bir öykü, kendisini yeniden okutmayı, anlattıklarıyla değil anlatma biçimiyle, bu çerçevede sergilediği getirilerle başarır, tıpkı aynı fıkrayı başkalarıyla karşılaştırıldığında kendine özgü biçemiyle…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ÇAĞIN TİNİ…
Kemal Gündüzalp’in, Öykü Dünyası adını verdiği ama henüz yayımlamadığı kitap çalışmasındaki şu satırlar dikkatimi çekti:
“Her çağın bir tini vardır. Çağın tinini yaşamak bazen yanılsamalıdır. Bu…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ÖYKÜ YAZARININ ARASTASI, DÜKKÂNI…
İnsanoğlu, kendine geldiği ilk çağlarda gördüklerini yorumlamaya, bunları anlayıp kavramaya çaba harcardı, günümüzdeyse kendini göstermek, ille göstermek için çaba harcayıp buna yarayışlı gedik açmak…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; NAKLİ HİKÂYE, AKLİ HİKÂYE…; ,
Şamandan bu yana süregelen bütün anlatılar, bu temelde birer nakli “hikâye ediş” sayılabilir. Gerek “geleneksel hikâye”nin gerekse “modern hikâye”nin kökeni bu “nakl”den geliyor. “Nakl”, “nakil ile…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ALTI YILDA İLK TATİL…;
14 Şubat 2017’de başlamıştık yayına. Başlığa çıkardığımız, “Sitemiz her Perşembe güncellenmektedir,” notuyla birlikte.
Gerçekten de o günden bugüne altı yıl içinde yüzlerce Perşembenin hiçbirinde…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ÖYKÜMÜZÜN CUMHURİYETE BORCU…
Getirdiği bireysel-toplumsal özgürlük, kazandırdığı haklar, kişiliğin gelişiminde bireye yönelik katkı, sonuçta kendisini gerçekleştirebilmenin önünü özgürce açtığı için tüm yurttaşların elbette borcu…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; BİR METNİ YAZINSAL YAPAN…
Adı bilinen, klasikleştiği düşünülen ya da kabul edilen yazarların elinden çıkmış da olsa, imza salt bir yazara ait diye, o metnin ille “yazınsal” olarak kabul edilmesi gerekmez, çünkü her metin, onu…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; BÜTÜNLENİK-PARÇALANIK EVREN VE BİLİMKURGU…
Başlangıçta insan, kendisini apansız karşısında buluverdiği bir evrenle yüz yüze, iç içeydi, bu evrenle bütünleşmekten başka bir seçeneği yoktu onun. Çünkü kendisini kuşatıp kucaklayan evren nesnel…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; SANATÇININ DEHA OLARAK PORTRESİ…
Yazar Ackroyd, yapıtında, Laurel’ın bu anısından sonra şu yargıyı paylaşıyor bizimle: “Bu olay, Chaplin’in sıra dışı azminin ve kendine güveninin bir örneğini oluşturuyor.”
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ROMANI İNGİLİZCEDEN OKUYUP TÜRKÇEDE YAZMAK…
İki örnekten yola çıkarak açacağım başlıktaki konuyu.
Önceki yılların birinde Oğuz Demiralp, Turgay Fişekçi, Burcu Yılmaz, bir de adını vermek istemediğim yazar, güneydeki bir kıyıda birlikte…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; YAZINIMIZA GİREN CUMHURİYET TRENİ…;
Vicdan Efe’nin Komşu Duvarı (NotaBene, 2022) adlı öyküler toplamını okurken fantastik evreni, bilimkurguyla içlidışlı biçemiyle “Yaşam İstasyonu” adlı öyküsü dikkatimi çekmişti. Artık “yalnızca birer…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; BELGESEL SİNEMA NEDİR, NE DEĞİLDİR…
“Belgesel sinema”, bir sinema sanatı kuşkusuz.
Bilindiği üzere bilimkurgu sinemasından, bilimin nesnel verilerini kullanması gibisinden bir zorunluluk aranmıyor, yeter ki kendi içinde tutarlılık…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; BAĞIMSIZ YOKSUL BELGESEL…
Bu hafta yeni bir belgeselimizle buluşturuyoruz sizleri: Rıfat Ilgaz. Yayımlanacak ilk bölüm, Rıfat’ın Cide’si… adını taşıyor. Önümüzdeki hafta yayına vereceğimiz ikinci bölümünün başlığıysa Cide’nin…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; DİLSEL GETİRİLERİYLE ‘SUS BARBATUS!’…
Faruk Duman, kendi roman gelişimi bağlamında sıçrama olarak alınabilecek, aynı zamanda yazınımız için farklı bir kazanç olduğu öne sürülebilecek Sus Barbatus! takım romanını noktaladı.
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; GENÇ-ERİŞKİN YAZARIN OKUMA YÖNELİMİ…
Aralıklarla üzerinde durduğum konulardan biri de yazarların okuma eyleminde, ayırdına varmaksızın sergilediği kuşaklar arası tutum farklılığı. Kuşak kavramı, yazınsal kuşak olarak değil de yaş…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; YAZINSAL İHANET…
“Aldatma”, “oyun”da anlamını üzerinde taşıyan yanıyla öne çıkıyor.
Ama “ihanet” geri dönüşsüz bir olguyu işaret ediyor.
Yazıya böyle girince, kimileri bunu kadın-erkek ilişkisi sarmalına dönük…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; YAZINSAL KÖRELMEDEN BİLENMEYE…
“Körelme”, “bilenme” birbirine zıt iki olgu.
Ama ne denli bilenirse bilensin her körelmenin ille açılacağı umulmamalı. Öyle ya, bir “körleşme” yaşandığında, daha doğrusu artık körleşmiş biri için…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; OKUMA HAYALLERİ ÜZERİNE…
Yılların getirdiği farklı telaşlar, sorumluluk gereği öne çıkan ya da bir nedenle okumak zorunluluğu duyulan kitaplar, ister istemez çok öncelerde zaten duymaya başladığınız, bunun için fırsat…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; TİYATRO, BİR EYLEM BİÇİMİDİR…
“Tiyatro, bir eylem biçimidir,” sözü, bir bütünü, bütünsel bakışı, yaklaşımı içerecektir zorunlu olarak. Bunun, salt eylemin-hareketin kendisi, alınan ivmeye dayalı yol-mesafe, bu yolu ortaya koyan im…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; TİYATRO, BİR DÜŞÜNÜM BİÇİMİDİR…
“Tiyatro, bir düşünüm biçimidir,” derken bunu, dünya tiyatrosu içinde kapladığı yerden kalkarak varlığını koymuş olan bir “düşünce tiyatrosu” kavrayışına özgü yaklaşım biçimi ya da buna yönelik…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; 1950 KUŞAĞI; BİR ÖYKÜ AKADEMİSİ…
1950 Kuşağı öykücüleriyle bu yazarların öykücülükleri konusunda öyle çok yazıldı, haklarında öyle çok tartışılıp farklı yanlarından söz edildi ki, görece bugün kuşak odağında öne sürülebilecek her…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; İSTİFNO’YU BİLİR MİSİNİZ…
Fethi Naci, anılarında anlatır…
Her yaz, bir dostunun otomobiliyle Bodrum’a inerler İstanbul’dan. Ferit Edgü’yle. Ayvalık, ortasıdır yolun. Kıyıda hep aynı yere geçerler, iki kadeh içip…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; YAZARIN SANDIK ODASI VE YAPIT ENKAZI;
“Sandık”, evet, bireyin bir tür düşünsel-yaratısal kileri kuşkusuz, yüklüğü, bunları kucaklayıp kapsayan odası veya sıralı odaları ama belleğin bütünü, yanıcı zihin deposu, böyle bir birikimle…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ESKİMİŞ METİNLERİ KALAFATA ÇEKMEK…
“Eskimiş metin” derken, yazıldıktan sonra, pek el değmeden bir kıyıda öylece bırakılmış, derken üzerinden yıllar geçmiş öykü, roman, oyun vb. kurmaca metinleri kastettiğimi belirteyim ilkin.
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; MERHABA ALTINCI YIL…
Sitemiz, bu haftanın güncellemesiyle ilk beş yılını dolduruyor. Belki henüz bir elin parmakları sayısınca zamanı kapsayan bir süreci ancak ifade ediyor bu, ama önemli yine de.
Ha Cumhuriyet…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; VEYSEL KOBYA; BİR KEZ DAHA…
Veysel, bundan önce kaleme aldığım, “Okuduğum Kitapların Okumayan Yazarları…” başlıklı yazımda paylaştığım ve kitapları üzerine dile getirdiğim görüşlere, öne sürüşlere karşı kimi yazarların bakışı,…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; OKUDUĞUM KİTAPLARIN OKUMAYAN YAZARLARI…
İlkönce şunu söyleyeyim; yazılarım nerede yayımlanıyor olursa olsun, değil mi ki altında imzam var, bana aittir, sorumluluğumu taşımakla kalmaz, aynı zamanda metin paydasında, bütün bu yazılara karşı…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ROMANI ÖYKÜNÜN SIRTINA YÜKLEMEK…;
Merih Nesrin Yalçın’ın Son Sardunyalar (Edebiyatist, 2021) adlı öykü kitabını okuyunca durdum, üstünkörü uzaklaştım yapıttan, yazınsal tür anlamında öyküyle roman odağında düşüncelere dalmaktan…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; İLK KİTAP NASIL YAZINSAL OLUR…
Herhangi ilk kitabın, ister kurmaca olarak öykü-roman türü anlatılardan isterse kurmaca dışı deneme-eleştiri metinlerinden kaynaklansın, yayımlanır yayımlanmaz yazınsal nitelik taşıyan bir yapıt…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ANLATMAK, ANLAMLANDIRMAK…
Başkaları anlatı sanatıyla anlatma eylemini birbirine girdirebilir kolaylıkla. Ne ki yazın alanının olduğunu düşünen biri, yazınsal bağlamda “anlatı”nın ne’liği, nasıl’lığı konusunda yaşamının hiç…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; JAVİER MARÍAS’LA ROMANDA KARAKTER YARATMAK…
Zamanın Karanlık Yüzü’nü (Çev.: Neyyire Gül Işık, YKY, 2021) okurken, Javier Marías’ın, kendisini “sahte ölümsüzlük satıcısı” (44) gibi hissettiği yönündeki sözleriyle karşılaşınca, bıyık altı…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; OKUYUP YAZANLAR, OKUMAYIP YAZANLAR YAZMASA DA OKUYANLAR…
Yazarlarımızın okuma-yazma eylemleri üzerine gözlem, izlenim, duyum, dinleme vb. yollarla kimileyin uzaktan, kimi de yakından tanıklığını yaptığım bir olgu var. Kısadan söyleyeyim; yazarlarımız,…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; BASIMA HAZIR DOSYAYA YAYINCI ARAMAK…
Yirmi yıl oluyor.
Necati Tosuner, yayıncısıyla bağlarını koparmıştı, bir süredir ne yapacağını bilemeyen, ne yapması gerektiğine bir türlü karar veremeyen yazarların çilesine benzer sıkıntılı…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; OKURLUK ÜZERİNE AYKIRI AFORİZMALAR…
Okur, iştahlıdır ama obur değildir.
Okur, yeni ülkelere, kültüre, insana meraklıdır, yeni yazarlara, kitaba da.
Okur, gözleri artık görmez de olsa okuma ruhuna sahiptir.
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; DERGİ-YÖNETMEN İLİŞKİSİ…
“Dergi” derken, magazinel yayınları değil sanat, kültür, özelde yazın dergilerini kastettiğim ortada.
Konuya şu saptamayla girelim: “dergi”, yayın anlamında yönetilen bir “nesne”, “yönetmen”se adı…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ‘İLK KİTAP’ İÇİN NOTLAR..
Şu birkaç gün içinde dört “ilk kitap” okudum, ikisi öykü ikisi roman. Öyküde Emre Falay’ın: Düş Değil (Yazılama, 2021), Segâh Gümüş’ün Dört Mevsim Gazozu (Hece, 2021). Roman olarak da Ayla Önal’dan…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ‘ERMİŞ OKUR’, ‘TARAFTAR OKUR’…
Her “okur”, yaşamı boyunca sürecek bireysel okuma serüveni boyunca kendi yaşam anlayışı, dünya görüşü yönünde enikonu bir okuma ağı oluşturur kendisine. Söz konusu okuma edimi, düz bir çizgide…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ‘ÖNEMLİ YAZAR’ MI, ‘DEĞERLİ YAZAR’ MI…
“Önem” ve “değer”, ister sözcük isterse kavram bağlamında alınsın, hele kavram çifti olarak yüklendiği anlamla, düşünsel içkinlikle ister istemez dikkati çekiyor. Ancak bu öne çıkış, taşıdığı…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ‘DİNLENME TESİSİ’ KİTAPLARI…;
Kentler arası karayolları üzerine yerleştirilen, artık günümüzde yaygın söylemle her biri birer alışveriş merkezine dönüşen bu ucubeler, kuşkusuz zorunluluktan kaynaklanıyor.
Bin yıllar önce de bu…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; DOĞAN KUBAN’I TANIMAK…
“Türkiye Cumhuriyeti” ya da kısaca “cumhuriyet” denildiğinde bundan, “Yurttaşlık Bilgisi” adlı kitabın da yazarı Mustafa Kemal Atatürk imzalı cumhuriyet ülkesini anlamak gerekiyor.
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; NASRAH NEFER’İ TANIMAK…
Doğrusu ya, Nasrah Nefer adını daha önce duymamıştım, Erdal Beşer’in Ruhun Ayrıksı Tangosu adlı dosyasını okurken tanıma fırsatı yakaladım.
Erdal Beşer, yeğenim evet, ama yanı sıra geçmişte ortak…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; VEYSEL KOBYA’YI TANIMAK…
Öykücüler dünyasında, Veysel Kobya’yı tanıyan var mıdır yakın çevresi dışında, bilemem.
Ben onu iki yıl önce tanımıştım.
Peki kim Veysel Kobya?
Durun, hikâyeyi baştan kurayım.
2019…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; YAZARIN İKTİDARLA DANSI
“Yazar”la “iktidar” sözcüğü yan yana getirildiğinde, bu “siyasal” tabana dayalı algılanabiliyor kolayca. Çünkü sanatın iktidarla ilişkilenişine dönük söylem, çözümsüz bir çatışmayı, sonsuzca sürecek…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ORHAN AYDIN’LA MONODİYALOG…
“Orhan Aydın’a Saldırı” olayını (Cumhuriyet, 14.9.2021), önce haber sitesinde okudum, sonra gazetede.
Daha öncekilerde olduğu gibi. Levent Üzümcü, Müjdat Gezen, Metin Akpınar, Genco Erkal, Cihat…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ATÖLYE DEDİKLERİ…
“Atölye” sözcüğünün dilimizde karşılığı, “işlik”.
İşlik denildiğinde bunun ne anlama geldiğini sorgulamaya gerek kalmıyor. Ama “atölye” sözcüğünün daha sağlam bir yere oturtulabilmesi için…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; İNCİ SAN’DAN SANATA YAYILAN AYDINLIK…
Değer üretmiş, ürettiği değer aracılığıyla ülkemizin hemen her köşesine erişip, bu etkileşim temelinde sağladığı değişim, dönüşüm sonucunda neredeyse her çocuğumuza, gencimize değmiş, dokunmuş ufuk…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; UÇAMAYAN YAZARI UÇURMAK…
“Yazar”ları kuşla simgelersek, onların da uçanı, uçamayanı olduğu söylenebilir.
Yazıya girerken işin başında şunu söylemekte yarar var ama: Hiç kuşkusuz uçan kuşlar hep olacaktır hayatımızda. Kendi…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; NEDRET GÜVENÇ’İN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ
Nedret Güvenç (1930-31 Temmuz 2021), Türk tiyatrosunun kuşkusuz en özgün adlarından biri olarak aramızdan ayrıldı.
Onun, somut biçimde ortaya koyup arkasında bizlere bıraktığı “sanatçı kişiliği”nin…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; YAZAR OLMAK YAZAR SAYILMAK
Yazıya girerken “yazar” sözcüğünü, “yaratıcı yazar” anlamında başlığa girdiğimi, yazı boyunca bunun böyle anlaşılması gerektiğini söyleyeyim.
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; GELECEĞE DÖNÜK YAZARLIK NOTLARIM…
Bir sanatçı, ortada görünen yapıtlarıyla mı vardır yalnız, sanatına ekli hayalleri, tasarıları, umutları nereye konulabilir onun?
Kendi payıma hemen eklemeliyim ki ödevim, görevim, işim, tutkum vb.…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; FERHAN ŞENSOY’UN SANATTAKİ YERİ…
Ferhan Şensoy’u yitirmiş olmak, herhangi bir tiyatrocuyu, oyuncuyu, yönetmeni, kuramcıyı, yöneticiyi, muhalifi vb. yitirmiş olmak anlamına gelmiyor.
Ferhan Şensoy’u yitirmiş olmak, herhangi bir…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ‘YAZAR’ OLARAK YAZINIMIZDAKİ YERİM NE;
Yazına ilgi duyan ya da yazınla iyi-kötü ilişkisi olan hemen herkes beni “eleştirmen” olarak tanıyor, öyle biliyor, kim ne diyebilir?
Neredeyse bir kuşağı tümden kucaklayacak yirmi yıl gibi bir…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; YAZIN ELEŞTİRİSİ NE YAZINSAL ELEŞTİRİ NE
Yıllar önce Osmangazi Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat Bölümünün çağrısıyla katıldığım bir amfi söyleşisinde dile getirdiğimde, bölümün öğretim üyesi Medine Sivri, “Olur mu öyle?” demişti.
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; YAZINDA ‘ATOM KARINCA’ OLMAK NE DEMEK
Pek çok kişiden duymuşumdur; “atom karınca” olduğumu söylerler.
Ama iki yazar, Mucize Özünal, Halil İbrahim Özcan, telefonda ya da yüz yüze, ne zaman görüşsek, her seferinde yazınımızın “atom…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; GENÇ YAZARLARIN YAZINIMIZDAKİ YERİ
Yıl içinde yayımlanan öykü kitaplarıyla romanların toplamı kaça ulaştıı, bilen var mı?
Yayıncı örgütleri de bunu yuvarlamayla verdiğine göre net bir sayıda anlaşmakta ikircim var demek ki.
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; BİR YAZIDA İLLE KENDİ ADINI ARAMAK;
yaygınlaşıp aforizmaya dönüşmüş bir söz vardır, benim de aralıklarla aktardığım.
Bir Karakter Yaratmak adlı yapıtında, sanat ortamlarında atasözüne dönüşmüş biçimiyle şöyle der Stanislavski:…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ‘YENİ YAZARLARI BENZERSİZ HÜNERLE İZLEMEK’
Turgay Fişekçi, “Yeni yazarları benzersiz hünerle izlediğimi” yazdı Cumhuriyet Kitap’ın bir “Sunuş” notunda.
Turgay’ı arayıp sordum; “Herhalde beni yüreklendirmek, yeni yazarlar konusunda daha da…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; BAŞKASINI OKUYUP KENDİSİNE YAZMAK
Necati Tosuner aradı, uzun uzun konuştuk telefonda. Yıl boyu böyle birkaç kez konuşuruz onunla, upuzun konuşmalar, hep edebiyat.
Necati, ağabeyimdir, yalnız benim değil, yazınımızın da ağabeyidir o.…
M.S.Aslankara; YAZINDA BARTLEBYLİK
Yazınsal açıdan kendinizi “halk yazarı” olarak konumlandırabileceğiniz gibi buna sırt da dönebilirsiniz elbette, çünkü bu, sizin kendinizi nerede konumlandıracağınıza bağlı değişiklik gösterecektir…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; HALKA İNMEK, HALKI YÜKSELTMEK…
“Halk romancılığı” ve “halk hikâyeciliği”nden farklı anlamda aldığım “halk öykücülüğü” söylemlerinin, geçmişten günümüze yazarların bilinçaltında yattığı kestirilebilecek yaklaşımla “halk”a bakış…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ‘OYUN’, ‘OYUN BOZUMU’ VE YAZARLIK
Gözlemişsinizdir. Çocuklar, birinden ötekine geçerek oyunlarını sürdürürken, kurulumdan bozuluma tümünde her oyun, dikine yükseliş sergiler başlangıçta. Coşku, heyecan ortalığa yayılıp şaşırtıcı hızda…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; EDEBİYATIN KADINI, KADININ EDEBİYATI
Kadın yazarlarımız üzerine kalem oynatmalarım bir değil birkaç kitabı dolduracak boyutta diyebilirim. Gerçekten bugüne dek özellikle kadınlarla genç yazarlarımıza özel yer açtığım görülmüyor olamaz…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; SANAT, OYUN AMA TOPLUMSAL BİR OYUN;
Johan Huizinga’nın Homo Ludens adlı yapıtı, inanın “oyun” kavramına bakışını köktenci bir tutumla değiştirirken oyun olgusuna dönük yaklaşımıyla da yaratıcı bir ufuk açtı kuşkusuz.
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; KAÇMAKTAN YARARLANMAYA POPÜLERLİK
KAÇMAKTAN YARARLANMAYA POPÜLERLİK
M.Sadık Aslankara
(17.6.2021 YAZISIDIR.)
Cumhuriyet’in köşe yazarlarından Deniz Yıldırım, son aylarda, cumartesileri kaleme aldığı yazılarda her edebiyatçı…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ÇEVRİMİÇİ TİYATRO, ATÖLYE…
Koronavirüs salgınında kendimizin evlere kapanması yetmedi, ayırdına varmadan bizler de kalktık, tüm sanat etkinliklerini kapı ardına tıktık neredeyse. Böylelikle sanatın toplumla arasındaki…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; ÖYKÜ BİTTİ, ROMAN VERELİM…
Pazarlarda duymuşsuzundur; diyelim domates alacaksınız, ama adamın derdi elindeki hıyarı satmaktır ille; “Domates bitti, hıyar verelim,” der, doğal bir öneri getiriyorcasına. “Tövbe tövbe,” deyip…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; DÜZ DEĞİŞTİRİMDEN DÖNÜŞTÜRÜME ÖYKÜ…
“Halk hikâyeciliği”, “halk öykücülüğü” deyişleri, bir kavram karmaşasına yol açsın istemem. Zaten halk hikâyeciliği denildiğinde, bu, halk edebiyatına ait bir terim ya da kavram bağlamında; halk…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; HALK ÖYKÜCÜLÜĞÜ…
“Halk romancılığı”, öteden beri söylenen, hatta yaygın kullanımı olan bir söyleyiş. Kaba genellemeyle halkın kolayca anlayabileceği roman denebilir bunun karşılığında, ancak bu deyişi, öteki anlatı…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; OKURA ‘YAZAR’, YAZARA ‘OKUR’ OLMAK…;
Yazar ya da okur olmak fark etmez, kendi okurunu veya yazarını aramak, şu fani dünyada birbirine yaslanıp yol arkadaşlığı yapmak anlamına geliyor çünkü bir biçimde.
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; KENDİ OKURUNU-YAZARINI ARAMANIN TRAJİK YALNIZLIĞI…
Yazarın da okurun da kendi belirlemeleri doğrultusunda arayışlarını sürdürdüğü bir etkinlik dizisi olarak alınabilir yazın yolculuğu. Önünde sonunda bir yolculuktur çünkü bu, üstelik başlangıçta…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; OKURUNU ARAYAN, BULAMAYAN YAZARLAR
OKURUNU ARAYAN, BULAMAYAN YAZARLAR
M.Sadık Aslankara
(29.4.2021 YAZISIDIR.)
Her yazar, üstelik bütün yazarlık yaşamı boyunca kendi okurunu arar.
Bu sözün birazı “arama” eylemidir, ancak çok…
SAYFA YAZISI M.S.Aslankara; SANATIN RANTÇISI OLMAK;
“Rantçı” ya da “rantiyeci” derken, “-ci”, “-çı” ekleriyle bu yabancı sözcüğü bir biçimde Türkçeleştiriyoruz aynı zamanda, “aksesuar-cı”da olduğu gibi. Ama özdeki “yabancı”lık olduğu gibi yine duruyor…